ÖSYM, Şeffaf ve Denetlenebilir Olmalıdır

6495 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 33. maddesi ile 53. maddesi birinci fıkrası (ç) bendi gereğince ÖSYM tarafından uygulanan sınavlara ait soru ve cevaplar 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamı dışına çıkarılmıştır. 

Buna göre, sınav güvenliğinin en önemli unsuru olan “Her Adaya Farklı Soru Kitapçığı” uygulaması nedeniyle adayların sorulara verdikleri cevapları da izlemesini ve cevap kâğıdı üzerindeki işaretlemelerini kontrol etmelerini temin etmek amacıyla ÖSYM Yönetim Kurulu kararı doğrultusunda 2014-ÖSYS’lerde test sorularının tamamından rastgele seçilen % 20’si adaylara ait soru kitapçıklarındaki soru numaraları ve cevap seçenekleri ile birlikte adayların incelemesine açılacaktır. Soruların yüzde seksen  ise denetim dışı kalacaktır.

Güvenilirliği kamuoyu nezdinde bu kadar sarsılmış bir kurum için böyle bir düzenleme yapılması, soru işaretlerini de beraberinde getirmektedir.

Son düzenleme; yaptığı sınavlardaki şaibeler ile anılan ÖSYM’yi gelecekte de şaibeli kılacak ve kurumu, hesap sorulamaz hale getirecektir. ÖSYM bu haliyle, başına buyruk bir kurum olmaya namzettir; çünkü yapacağı sınavlarda bu şekliyle, şeffaflığın olmaması halinde:

 1-  Şikâyet ve şaibe eksik olmayacak, kurum zan altında kalacaktır. 

2- Yanlış sorulan sorularla ilgili, sınava giren adayın itiraz hakkı olmayacaktır. Bu nedenle adaylar, belki üniversiteye yerleşemeyecek ya da istediği bölüme yerleşme imkânı bulamayacaktır. Daha önceki sınavlarda sorular hakkında yüzlerce dava açıldığı unutulmamalıdır. 

3- KPSS sınav sorularının tamamının açıklanmaması durumunda, adaylar kaç soruyu doğru yanıtladıklarını bilemeyecek ve kendi puanlarını hesaplayamayacaktır. Bu durumda adaylarda farklı yerlerden yapılabilecek müdahaleler ile referanslı kişilerin önü açılabilecek endişesi söz konusu olabilecektir.

Yukarıda bahsedilen nedenlerden ötürü ÖSYM; YGS-LYS, KPSS, ALES, Görevde yükselme ve diğer tüm sınavların sorularını, sınav sonrası yayımlamalıdır. Eğitim ve çalışma hakkını kullanmada, devletin yaptığı sınavların şeffaf ve denetlenebilir olması gerektiği ve bu denetimi yapacak en iyi makamın da sınava girenlerin bizzat kendileri olduğu açıktır. Alınan bunca tedbirden sonra, devletin buyurgan tavrından vazgeçerek, sınav sorularını yayımlaması, hem denetim imkânı sağlayarak adayların endişelerini azaltacak, hem de kuruma şeffaflık ve güven kazandıracaktır.

 MAZLUMDER olarak bu kararnamedeki düzenlemeden bir an önce vazgeçilerek, ÖSYM’nin şeffaf ve denetlenebilir bir konumda tutulmasını istediğimizi, kamuoyuna saygıyla arz ederiz.

Mehmet Arif KOÇER

MAZLUMDER Genel Başkan Yardımcısı